Το μικρό νησάκι της Κλείσοβας, που βρίσκεται στην αγκαλιά της ομώνυμης λιμνοθάλασσας του Μεσολογγίου, μένει διακόσια και πλέον χρόνια βουτηγμένο στη σιωπή.

Μια μέρα το χρόνο μόνο πατιέται από πόδια ανθρώπων – στη γιορτή της Αγίας Τριάδος, που ανοίγει και το μικρό εκκλησάκι. Όλες τις άλλες μέρες τα αγριοπούλια της θάλασσας και κάποιοι περαστικοί ψαράδες μόνο αντιλαμβάνονται την ύπαρξή του.

Το νησάκι της Κλείσοβας εξέχει της θαλάσσιας επιφάνειας μόλις 40 εκατοστά και βρίσκεται σε απόσταση δύο χιλιομέτρων από το Μεσολόγγι. Καλύπτει επιφάνεια ενός περίπου στρέμματος ενώ κατά την περίοδο των Πολιορκιών η επιφάνειά του ήταν διπλάσια.

Στις μεγάλες ώρες της τετράχρονης Πολιορκίας, στάθηκε φρούριο της πόλης και μάλιστα από τα πιο σπουδαία. Εκεί ο Κίτσος Τζαβέλας, ο Παναγιώτης Σωτηρόπουλος και ο Γιαννάκης Ραζή-Κότσικας με εκατόν τριάντα έναν αγωνιστές και τέσσερα κανόνια, στις 25 Μαρτίου του 1826, δηλαδή δύο εβδομάδες πριν την Έξοδο, πολέμησαν με τη γενναιότητα της απελπισίας, και έβαψαν κόκκινη τη θάλασσα με το αίμα 3.500 Τουρκοαιγυπτίων και πενήντα περίπου δικών τους συναγωνιστών.

Επρόκειτο αδιαμφισβήτητα κορυφαία ηρωική πράξη των Μεσολογγιτών, κατά τη διάρκεια της τρίτης πολιορκίας της πόλης (15 Απριλίου 1825 – 10 Απριλίου 1826).

Η ιστορία έχει ως εξής: Ήταν Δεκέμβρης του 1825 όταν oι Τούρκοι με αρχηγό τον Κιουταχή συνεργάστηκαν με τους Αιγύπτιους για την κατάκτηση του Μεσολογγίου. Παρά τις πρώτες αποτυχίες των Τουρκοαιγυπτίων, δεν τα παράτησαν. Αποφάσισαν να πολιορκήσουν από κοινού το Μεσολόγγι και η νησίδα Κλείσοβα ήταν ο στόχος τους για να καταφέρουν αυτό που ήθελαν. Προκειμένου να καταστεί πιο εύκολη η κατάκτηση του Μεσολογγίου, έβαλαν ως στόχο να κυριεύσουν το νησί ώστε να κοπεί ο από θαλάσσης ανεφοδιασμός της πόλης.

Όμως το νησί είχε οχυρωθεί γύρω από το μικρό εκκλησάκι του, που υφίστατο από τα προεπαναστατικά χρόνια, με ένα υποτυπώδες πρόχωμα ύψους δύο περίπου μέτρων ώστε να μην μπαίνει το νερό και πλημμυρίζει. Παράλληλα μέσα στη θάλασσα και κάτω από την επιφάνειά της, οι υπερασπιστές του είχαν μπήξει πασσάλους έτσι ώστε να μην είναι ευδιάκριτοι από τους επιτιθέμενους Τουρκοαιγυπτίους.

Την εκπόρθηση του οχυρού είχε αναλάβει να κατευθύνει προσωπικά ο Κιουταχής πραγματοποιώντας έξι ανεπιτυχείς επιθέσεις. Στην τελευταία μάλιστα προκειμένου να εμψυχώσει τους άνδρες του τέθηκε επικεφαλής ο ίδιος αλλά κτυπήθηκε στην κνήμη και τραυματισμένος αποσύρθηκε από τη μάχη. Η αποχώρηση αυτή του Τούρκου αρχιστράτηγου προκάλεσε τέτοιο πανικό στον στρατό του ώστε οι στρατιώτες του να τραπούν σε άτακτη φυγή.

Η αποτυχία του Κιουταχή έκανε έξαλλο τον Ιμπραήμ ο οποίος αποφάσισε να σβήσει από τον χάρτη την Κλείσοβα. Για τον σκοπό αυτό διέθεσε τρία τάγματα στρατιωτών και εκατοντάδες πλοιάρια με επικεφαλής τον γαμπρό του Χουσεΐν μπέη.

Τα Αιγυπτιακά πλοία κύκλωσαν το μικρό νησί και οι στρατιώτες του Χουσεΐν εφόρμησαν πέντε φορές. Μάταια όμως γιατί ο Κίτσος Τζαβέλας είχε σχεδιάσει την άμυνα έτσι ώστε «να μην πάει χαμένη καμία βολή». Και το πέτυχε γιατί στην έφοδο των Αιγυπτίων η πρώτη τους γραμμή εξολοθρεύτηκε και τότε το σύνολο των επιτεθέντων σάστισε.

Προ αυτής της καταστάσεως ο Χουσεΐν προκειμένου να εμψυχώσει τους στρατιώτες του σηκώθηκε όρθιος πάνω στη βάρκα του και τότε ο Σωτηρόπουλος, που τον είχε εντοπίσει από την χρυσοποίκιλτη στολή του, τον πυροβόλησε και τον έριξε νεκρό.

Τότε η μικρή φρουρά της Κλείσοβας με επικεφαλής τον Τζαβέλα πραγματοποίησε έφοδο και εξόντωσε μαζικά τον εχθρό μέσα στα νερά της λιμνοθάλασσας.

Η μάχη της Κλείσοβας, παρά το εξαίσιο νικηφόρο αποτέλεσμά της, είναι παραγνωρισμένη διότι δεν μπόρεσε να αλλάξει την τύχη του Μεσολογγίου, επί πλέον δε η επακολουθήσασα στις 10 Απριλίου 1826 ηρωική Έξοδος των Ελεύθερων Πολιορκημένων σε κάθε περίπτωση την επισκίασε.

Παρ΄όλα αυτά από τους ειδικούς θεωρείται μία από τις θρυλικές της Ελληνικής Ιστορίας.

Σήμερα πάνω στο νησάκι υπάρχει, ανακαινισμένο, το εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας και μια επιτύμβια στήλη στη μνήμη των γενναίων υπερασπιστών της, ενώ στην περιβάλλουσα αυτή θαλάσσια περιοχή λειτουργούν φυσικά ιχθυοτροφεία με παραγωγή εκλεκτών αλιευμάτων όπως τσιπούρες, κέφαλοι, σπάροι, χέλια και λαβράκια καθώς επίσης και τα πιστοποιημένα από το Υπουργείο Υγείας ιαματικά λουτρά με τις θεραπευτικές και αναζωογονητικές ιδιότητες της λάσπης του βυθού της λιμνοθάλασσας.

(Κείμενο: Νίκος Κορδόσης, δικηγόρος – ιστοριοδίφης θεμάτων που σχετίζονται με την Ιερή Πόλη)