Το Καστρο της Ναυπακτου
Ανάμεσα στους πευκόφυτους λόφους και το γαλάζιο της θάλασσας, το Κάστρο της Ναυπάκτου δεσπόζει επιβλητικό, αγκαλιάζοντας την πόλη και αφηγούμενο αιώνες ιστορίας. Οχυρωμένο από την αρχαιότητα, αναδείχθηκε σε κομβικό στρατηγικό σημείο, με την ενετική σφραγίδα να προσθέτει στο ήδη πλούσιο αρχιτεκτονικό του αποτύπωμα. Κατά τη διάρκεια των βυζαντινών και μεταβυζαντινών χρόνων, τα τείχη του ενισχύονταν, καθώς άλλαξε πολλές φορές κατακτητές.
Διαμορφώθηκε με επεκτάσεις και συμπληρώσεις, που έγιναν κυρίως από τους Ενετούς και εν συνεχεία από τους Οθωμανούς. Η οχύρωση του Κάστρου αναπτύσσεται σε πέντε διαδοχικούς περιβόλους, που ξεκινούν από την κορυφή του κεντρικού λόφου της πόλης και καταλήγουν στο λιμάνι, το οποίο περικλείουν και προστατεύουν.
Ο αρχαιολογικός χώρος εκτείνεται στους ανώτερους τρεις αμυντικούς περιβόλους και έχει είσοδο από δυτικά, στο ύψος του 3ου περιβόλου, μέσω τριών διαδοχικών πυλών. Στο τμήμα αυτό, θα εντοπίσετε κτίσματα όπως αποθήκες και δεξαμενές. Τα σημαντικότερα θρησκευτικά και διοικητικά κτίρια περικλείονται εντός του 2ου αμυντικού περιβόλου. Εκεί βρίσκεται ο ναός του Προφήτη Ηλία και περιλαμβάνονται και θεμέλια τρίκλιτης μεσοβυζαντινής βασιλικής με νάρθηκα, η οποία ταυτίζεται με τον επισκοπικό ναό της Ναυπάκτου, που είναι αφιερωμένος στην Παναγία.
Το Μουσειο Καστρου Ναυπακτου
Από τις αρχές Αυγούστου 2024, εντός του Κάστρου λειτουργεί το «Μουσείο Κάστρου Ναυπάκτου», το οποίο αποτελεί το πρώτο αρχαιολογικό μουσείο στην πόλη της Ναυπάκτου και το μοναδικό βυζαντινό μουσείο στην περιφερειακή ενότητα Αιτωλοακαρνανίας. Το μουσείο περιλαμβάνει βυζαντινές και μεταβυζαντινές αρχαιότητες, καθώς και ψηφιακή εφαρμογή για την οχυρωματική αρχιτεκτονική της Αιτωλοακαρνανίας, στον χώρο της οπλοθήκης.
Το Φετιχε Τζαμι
Δίπλα στο πολυσύχναστο λιμάνι θα αντικρύσετε το πρώτο μουσουλμανικό τέμενος που χτίστηκε στην πόλη, με όνομα που υποδηλώνει την κατάληψή της από τον σουλτάνο Βαγιαζήτ Β το 1499. Στα ενετικά χρόνια και μέχρι τα τέλη του 19 αι. χρησιμοποιήθηκε ως αλαταποθήκη.
Το κτίσμα έχει βάση λίθινη και πλίνθινη ανωδομή, διακοσμημένη εξωτερικά με οδοντωτές ταινίες. Κατά τη διάρκεια των αιώνων έχει δεχθεί μετασκευές, κυρίως στο εξωτερικό προστώο, που σήμερα είναι τραπεζοειδές με δίρριχτη κεραμοσκεπή και στο εσωτερικό δάπεδο. Εσωτερικά διαιρείται στον προθάλαμο και στην κεντρική τετράγωνη αίθουσα που διαχωρίζονται με σειρά τριών τοξοτών ανοιγμάτων. Στον προθάλαμο διατηρείται κλίμακα πρόσβασης προς τον μιναρέ που βρίσκεται στη βορειοδυτική γωνία του κτιρίου. Η κύρια αίθουσας είναι στεγασμένη με θόλο, εσωτερικά κυκλικό και εξωτερικά οκτάπλευρο. Στη νότια πλευρά της βρίσκεται η κόγχη του μιχράμπ, στραμμένη προς τη Μέκκα. Στη βορειοδυτική πλευρά του κτίσματος υπάρχει εξωτερικά τετράγωνη θολοσκεπής κρήνη.
Το μνημείο σήμερα λειτουργεί περιοδικά κατά τη θερινή περίοδο ως χώρος εκθέσεων, εκδηλώσεων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Το Βεζιρ τζαμι
Το Βεζίρ Τζαμί θα το βρείτε στο 4ο διάζωμα της πόλης. Είναι μέρος βακουφικού συγκροτήματος, το οποίο ιδρύθηκε στις αρχές του 18ου αιώνα (1702) από τον Αμκαζαντέ Χουσείν Πασά. Διαθέτει χαμάμ, με χώρο υποδοχής – αποδητηρίων, ψυχρού λουτρού και θερμή αίθουσα, σχολείο, που δεν διασώθηκε και 2 λιθόκτιστες κρήνες.
Οι κρηνες της Ναυπακτου
Διάσπαρτα στη Ναύπακτο, αλλά κυρίως ανηφορίζοντας στα πλακόστρωτα δρομάκια και κοντά σε τζαμιά, θα αντικρίσετε τουλάχιστον 19 διατηρημένες λιθόκτιστες οθωμανικές κρήνες, 11 εκ των οποίων είναι δημόσιες και προορίζονταν για την προμήθεια νερού σε γειτονιές και πολυσύχναστους δρόμους. Οι κρήνες χρονολογούνται από τον 16ο έως τον 18ο αιώνα. Ανάλογα με τον τύπο τους διακρίνονται σε α) κρήνες ανεξάρτητα κτίσματα με δεξαμενή, β) εντοιχισμένες κρήνες με δεξαμενή και γ) απλές κρήνες με βρύση (τσεσμέ). Είναι οι κρήνες του Βεζίρ Τζαμιού, του Μιναρέ, του Κωλέττη, της Μεγαλομάτας, της Βατόβρυσης, του Παπά, της Σιδερόπορτας, του Κατρέλη, της Μπεκιαρούς, του Ντουράκ Μπέη και του Φετιχιέ Τζαμιού.
Σας καλούμε να τις ανακαλύψετε!
Ο Πυργος Μποτσαρη
Ανηφορίζοντας στα πλακόστρωτα δρομάκια βόρεια της πλατείας του Ενετικού Λιμανιού της Ναυπάκτου, θα σταθείτε μπροστά σε ένα επιβλητικό κτηριακό συγκρότημα, τον “Πύργο Μπότσαρη”. Ο Πύργος αποτελείται από δύο τμήματα, τον δυτικό πύργο που χτίστηκε πιθανόν τον 15ο αι. και τον ανατολικό που χτίστηκε τον 16ο αι. και χρησιμοποιήθηκε πολλές φορές για τη στέγαση των εκάστοτε ηγεμόνων της πόλης. Αμέσως μετά την απελευθέρωση της Ναυπάκτου, το 1829, το κτήριο αυτό πέρασε στην κατοχή του σουλιώτη στρατηγού Νότη Μπότσαρη.
Σήμερα ο Πύργος ανήκει στο «Ίδρυμα Δημητρίου και Αίγλης Μπότσαρη», και φιλοξενεί διαρκή έκθεση αντιγράφων από πίνακες, χάρτες και σχεδιάσματα που έχουν σχέση με την ιστορική Ναυμαχία της Ναυπάκτου.
Η Ναυμαχια της Ναυπακτου
Η Ναυμαχία της Ναυπάκτου, στις 7 Οκτωβρίου 1571, μεταξύ των δυτικών χριστιανικών κρατών και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, είναι μία από τις μεγαλύτερες ναυμαχίες όλων των εποχών, με σπουδαία ιστορική σημασία για τη χριστιανική Ευρώπη, αφού εκεί ανακόπηκε η προέλαση των Οθωμανών προς τη Δύση.
Κάθε Οκτώβριο, ο Δήμος Ναυπακτίας διοργανώνει εκδηλώσεις και αναπαράσταση της Ναυμαχίας στο μικρό ενετικό λιμάνι. Σ’ αυτήν συμμετέχουν αντιπροσωπείες και διπλωματικές αποστολές από τις χώρες που έλαβαν τότε μέρος στη Ναυμαχία.
Το συγκεκριμένο σημείο αποτελεί έναν από τους πέντε σταθμούς της διαδρομής Δημιουργικού Τουρισμού του σχεδίου διακρατικής συνεργασίας «Enhancement of European Rural Development Capabilities – ENERDECA II», του Προγράμματος “Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας 2014 -2020” (ΠΑΑ), Μέτρο 19, Υπομέτρο 19.3 – Διατοπική και Διακρατική Συνεργασία.
Σταθμοί της διαδρομής Δημιουργικού Τουρισμού.
